สมุนไพรกะเม็งตัวผู้

กะเม็งตัวผู้ Wedelia chinensis (Osbeck). Merr.
บางถิ่นเรียก กะเม็งตัวผู้ (ภาคกลาง) ฮ่อมเกี่ยวคำ (เชียงใหม่).

ไม้ล้มลุก อายุหลายปี ลำต้นเลื้อยแล้วชูขึ้น สูง 10-50 ซม. ใบ รูปหอกแกมขอบขนาน หรือ รูปไข่กลับ กว้าง 0.5-2.5 ซม. ปลายใบแหลม หรือ มน โคนใบสอบแคบ ขอบใบเรียบ หรือ จักเป็นซี่ฟันไม่ชัดเจน มีขนบาง ๆ ทั้งสองด้าน ก้านใบสั้นมาก. ดอก เป็นกระจุก ออกเดี่ยว ๆ วัดผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 ซม. ก้านดอกยาว 2.5-1.5 ซม. มีขน; ริ้วประดับด้านนอกยาว 10-12 มม. ริ้วด้านในสั้นกว่า กลีบดอกวงนอกเป็นรูปรางน้ำ ยาว 8-11 มม. ปลายจักเป็นซี่ฟัน 3 ซี่ กลีบดอกวงในยาวประมาณ 4 มม. เป็นรูปท่อ ปลายทอจักเป็น 5 แฉก เกสรผู้เชื่อมติดกันโผล่พ้นกลีบดอก เกสรเมียแยกเป็นแฉกโค้ง. ผล แห้ง สอบแคบ ยาว 4-5 มม. ผิวขรุขระ มีระยางค์ขนาดเล็ก รูปถ้วย.

นิเวศน์วิทยา : พบเป็นวัชพืช ตามที่ชื้นแฉะ.

สรรพคุณ : ทั้งต้น ตำผสมกับข้าว ใช้พอกแก้บวม ตากแห้งทำเป็นยาชง แก้โรคกระเพาะอักเสบ หรือ กระเพาะคราก ทำให้น้ำบริสุทธิ์ แก้อาเจียนเป็นโลหิต ใบ เป็นยาบำรุง แก้ไอ ปวดศีรษะ โรคผิวหนัง และศีรษะล้าน

รูปภาพจาก:thaikasetsart.com,flickriver.com,สมุนไพร