กาแฟ

ชื่อพื้นเมืองอื่น  กาแฟ (ทั่วไป)
ชื่อวิทยาศาสตร์  Coffea canephora Pierre ex A.Froehner
ชื่อพ้อง Coffea robusta L.
ชื่อวงศ์  RUBIACEAE
ชื่อสามัญ  Robusta coffee.

ลักษณะทั่วไปทางพฤกษศาสตร์                 
ไม้พุ่ม (ExS) สูงประมาณ 2-5 เมตร ไม่ผลัดใบ เรือนยอดแม่กว้าง แตกกิ่งก้านสาขา
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกัน ลักษณะใบรูปรีกว้างประมาณ 6 ซม. ยาว 12-15 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบแหลม ขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย
ดอก ออกดอกเป็นกระจุกตามกิ่งหรือตามซอกใบ ดอกสีขาวกลีบเลี้ยงรูปถ้วย ปลายแยกเป็น 5 แฉก กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 กลีบ เมื่อบานมีขนาดเส้นผ่ศูนย์กลางประมาณ 2 ซม. เกสรตัวผู้ 5 อัน ติดอยู่ที่ปลายดอกหลอด ปลายเกสรตัวเมียแยกเป็น 2 แฉก ออกดอกเดือนเมษายน มีกลิ่นหอมในเวลากลางคืน         
ผล ลักษณะรูปรี ยาวประมาณ 2 ซม. ติดเป็นกระจุก ผลอ่อนสีเขียว เมื่อสุกสีแดงเข้ม ใน 1 ผลมีคเมล็ด 2 เมล็ด 

นิเวศวิทยา   
มีถิ่นกำเนิดในอาบิสซีเนีย และแอฟริกาตะวันออก ในประเทศไทยปลูกทางภาคเหนือ ภาคใต้

การปลูกและขยายพันธุ์    
เจริญเติบโตในดินทั่วๆไป ขยายพันธ์ุด้วยการเพาะเมล็ดหรือปักชำกิ่ง

ส่วนที่ใช้ รส และสรรพคคุณ     
เมล็ด  รสขม บำรุงประสาท บำรุงหัวใจ แก้อ่อนเพลีย ขับปัสสาวะ กระตุ้นประสาทส่วนกลาง เมล็ดที่คั่วใช้ทำเป็นเครื่องดื่ม แต่งรสอาหาร สารสำคัญคือ คาเฟอีน (caffeine) มีฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลาง ทำให้รู้สึกกระปรี้กระเปร่า มีกลิ่นหอม เนื่องจากสาร furfurol                                                                                                                                                                                        

วิธีใช้และปริมาณที่ใช้  
1. ขับปัสสาวะ กระตุ้นประสาท เมล็ดกาแฟ มีสารสำคัญคือ คาเฟอีน (caffeine) มีฤทธิ์กระตุ้นประสาท ขับปัสสาวะ ช่วยไม่ให้อาเจียน ไม่ให้หมดสติ เมื่อโดนยาเสพติด ระงับปวด โดยใช้เมล็ดกาแฟคั่วให้สุกแล้วบดละเอียดชมดื่มครั้งละ 1 ถ้วยกาแฟ

ข้อควรทราบ

• เสริมฤทธิ์แอสไพริน พาราเซทตามอล ใช้แก้ปวดหัว ที่เกิดจากความเครียด

• ใช้ภายนอก แก้ไฟไหม้ น้ำร้อนลวก

• กาแฟสกัดใช้แต่งกลิ่นรสเครื่องดื่ม ขนม

• ในเมล็ดกาแฟมีกรด โคลโรจีนิค (chlorogenic acid) ทำให้เกิดอาการแพ้ได้

รูปภาพจาก:nescafedolcegusto.popsho.ps