สมุนไพรลั่นทม

ลั่นทม (Plumeria acutifolia Poir.)
บางถิ่นเรียก ลั่นทม (กลาง)

เป็นไม้ยืนต้น ขนาดเล็ก แตกกิ่งก้านสาขามาก กิ่งอุ้มน้ำ เปราะ เปลือกเรียบเกลี้ยงสีเขียวเทา มีน้ำยางสีขาว ใบ เดี่ยว เรียงแบบบันไดเวียน และมักจะติดอยู่ตามปลายกิ่ง แผ่นใบรูปหอก หรือ รูปหอกกลับ กว้าง 5-8 ซม. ยาว 15-38 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบแคบเส้นใบจำนวนมาก เรียงขนานกัน ปลายเส้นใบโค้งบรรจบกันที่ขอบใบ ก้านใบยาว 2.5-5.0 ซม. ดอก สีขาว ตรงกลางสีเหลืองอ่อน ด้านนอกสีชมพูเรื่อๆ กลิ่นหอม ออกเป็นช่อดอก ขนาดใหญ่ที่ปลายกิ่ง เวลาออกดอกจะทิ้งใบหมด กลีบรองกลีบดอก เล็ก มี 5 แฉก กลีบดอก โคนติดกันเป็นหลอดเล็กๆ ปลายแยกเป็นกลีบใหญ่ ๆ 5 กลีบ ซ้อนกันเป็นวง เกสรผู้ 5 อัน ติดอยู่ด้านในที่โคนท่อดอก เกสรเมียประกอบด้วยรังไข่ 2 ช่อง แยกจากกัน ท่อเกสรสั้น.ผล เป็นฝักรูปยาวแคบ หรือ รูปรี แก่จัดแตกเป็น 2 ซีก เมล็ดมีปีก

นิเวศน์วิทยา ถิ่นเดิมอยู่ในอเมริกาเขตร้อน นิยมปลูกกันมากในประเทศเขตร้อนในประเทศไทยนิยมปลูกตามวัดทั่วๆ ไป และในท้องที่ๆ ชุ่มชื้น มีแสงมาก ทางภาคใต้พบกระจายแพร่พันธุ์ตามเกาะต่างๆ ทางฝั่งทะเลด้านตะวันออก.

สรรพคุณ เปลือกราก ยาถ่าย ใช้ในโรคหนองใน แก้โรคไขข้ออักเสบ ขับลม เปลือกต้น ใช้ผสมกับมะพร้าว น้ำมันเนย ข้าว ใช้แก้ท้องเดิน ยาถ่าย ขับปัสสาวะ ยาต้มของเปลือกเป็นยาถ่าย ขับระดู แก้ไข้ แก้โรคโกโนเรีย. ยางจากต้น ทาทำให้เกิดผื่นแดง รักษาโรคไขข้ออักเสบ และเป็นยาถ่าย ยางรวมกับไม้จันทน์ การบูร ใช้แก้คัน แก้ปวดฟัน เนื้อไม้ แก้ไอ ในเขมรใช้ขับพยาธิ ใช้เป็นยาถ่าย ดอก ใช้รวมกับพลู แก้ไข้ แก้ไข้มาเลเรีย ทำธูป. ทั้งต้น ใช้ทำยารักษาโรคลำไส้พิการของม้ ใบ ลนไฟ ให้ร้อนพอกแก้ปวดบวม ชงน้ำร้อนใช้รักษาหืด

รูปภาพจาก:teenee.com,thaipoem.com,สมุนไพร