สมุนไพรสะแกแสง

สะแกแสง (Cananga latifolia Finet & Gagnep.)
บางถิ่นเรียก สะแกแสง (ภาคกลาง) แกนแซง (อุตรดิตถ์) เก้าโป้ง งุ้นสะบันงา (เชียงใหม่) เนา (ภาคเหนือ) เฝิง (เพชรบูรณ์) ราบ (สุราษฎร์ธานี) หำยาว หำฮอก (นครราชสีมา)

เป็นไม้ต้น สูง 15-20 เมตร ลำต้นเปลา ตรง เปลือกสีเทา กิ่งอ่อนมีขนสีเทา. ใบ เดี่ยวเรียงสลับกัน ส่วนมากรูปมนป้อม ใบรูปค่อนข้างยาวพบเป็นส่วนน้อย โคนใบมน หรือ หยักเว้าเข้าเป็นรูปหัวใจ มากบ้างน้อยบ้างไม่เท่ากัน ปลายใบมน และเป็นติ่งแหลมสั้น ๆ ด้านลางของใบมีขนหนานุ่ม ด้านบนมีขนห่าง ๆ และสีเข้มกว่าด้านล่าง ใบกว้าง 6-14 ซม. ยาว 8-20 ซม. ดอก ใหญ่ สีเขียวอมเหลือง กลิ่นหอมอ่อน ๆ ออกตามง่ามใบ หรือ เหนือรอยแผลใบตอนปลายกิ่ง จำนวน 1-2 ดอก ก้านดอก ยาว 2-4 ซม.  กลีบรองกลีบดอก 3 กลีบ รูปสามเหลี่ยมสั้น ๆ ปลายกลีบโค้งกว้าง ขนาดกว้าง ยาว 0.5 ซม. ยาว 0.8 ซม. กลีบดอกห้อยลงมี 6 กลีบ มีขนอ่อนนุ่ม รูปหอก โคนกลีบแคบ แบ่งเป็น 2 วง ความยาวของกลีบใกล้เคียงกัน แต่วงในเล็กกว่าวงนอก ขนาดกว้าง 0.5-1.3 ซม. ยาว 2.5 ซม. เกสรผู้ และรังไข่มีจำนวนมากอยู่บนฐานสั้น ๆ ผล กลมรี ขนาด 1.2×1.5-2 ซม. ผิวผลย่น ก้านผลยาว 1-2 ซม. แต่ละผลมีเมล็ดกลมแบนเรียงซ้อนกันอยู่มากมาย ผลแก่สีดำ.

นิเวศน์วิทยา  พบขึ้นในป่าเบญจพรรณแล้ง และชื้น.

สรรพคุณ  ราก และเนื้อไม้มีรสเบื่อเมา แก้พิษไข้เซื่องซึม และพิษกาฬทั้งปวง.

รูปภาพจาก:ydvn.net,rspg.or.th,สมุนไพร