สมุนไพรดอกสารภี

ดอกสารภีเป็นดอก ของต้นสารภีอันมี
ชื่อพฤกษศาสตร์ว่า Mammea siamensis (T.And.) Kosterm.
ในวงศ์ Guttiferae

บางถิ่นเรียก ทรพี (จันทบุรี) สร้อยพี  (ภาคใต้) สารภีเป็นไม้ต้นขนาดกลางสูง ๑๐-๑๕ เมตร เปลือกต้นสีเทาดำ แตกร่อนเป็นเกล็ด กิ่งอ่อยเป็นสันสี่เหลี่ยม ใบเป็นใบเดี่ยว ออกตรงกันข้ามสลับตั้งฉาก รูปไข่แกมรูปขอบขนาน กว้าง ๔-๖.๕ เซนติเมตร  ยาว ๑๕-๒๐ เซนติเมตร ปลายใบมนหรือสอบทู่ๆ โคนใบสอบแคบ เนื้อใบหนา ดอกออกเป็นดอกเดี่ยว หรือเป็นกระจุก หลายดอกตามกิ่ง ดอกสีขาว เปลี่ยนเป็นสีเหลืองเมื่อจะโรย มีกลิ่นหอมมาก กลีบเลี้ยงมี ๒ กลีบ ติดทนและขยายโตตามผล  กลีบดอกมี ๔ กลีบ โค้งเป็นกระพุ้ง เมื่อวานมีขนาดวัดผ่าศูนย์กลางราว ๑.๕ เซนติเมตร  เกสรเพศผู้มีจำนวนมาก ผลรูปกระสวย ยาวราว ๒.๕ เซนติเมตร เมื่อสุกสีเหลือง มีเนื้อสีเหลืองหรือสีแสดหุ้มเมล็ด

ตำราสรรพคุณยาโบราณว่า ดอกสารภีมีกลิ่นหอม รสขม เย็น มีสรรพคุณแก้โลหิตพิการ แก้ไข้ที่มีพิษร้อน เป็นยาเจริญอาหาร ยาบำรุงหัวใจ และยาชูกำลัง เกสรสารภีมีกลิ่นหอม รสเย็น เป็นยาบำรุงครรภรักษา ทำให้ชื่นใจ แก้ไข้ โบราณจัดดอกสารภีไว้ในพิกัดเกสรทั้ง ห้า ดอกมะลิ ดอกพิกุล ดอกบุนนาค ดอกสารภี และเกสรบัวหลวง เกสรทั้งเจ็ด เกสรทั้งห้า (เพิ่มดอกจำปา และดอกกระดังงาเข้ามา) และเกสรทั้งเก้า  (เกสรทั้งเจ็ด เพิ่มดอกลำดวนและดอกลำเจียก เข้ามา)

รูปภาพจาก:nanagarden.com,pinterest.se,สมุนไพร