หอยขม

หอยขม เป็นชื่อเรียกหอยน้ำจืดกาบเดี่ยวหลายชนิดในหลายสกุลและหลายวงศ์มีทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ ทุกชนิด
อยู่ในวงศ์  Viviparidae (วงศ์ย่อย  Bellamyinae)
มีชื่อสามัญว่า  viviparid  snail
หอยในวงศ์นี้มีเปลือกขนาดกลาง เปลือกเป็นทรงกลม รูปไข่ ผิวเปลือกอาจเรียบกรือมีตุ่มหรือมีสันยื่นออกมา ลางชนิดอาจมีสีบนเปลือกด้วย

หอยขมกินได้ ที่มีขายในตลาดสดภาคอีสานมักเป็นชนิดที่มีขนาดใหญ่ ส่วนมากเป็นชนิด Filopaludina  cambodjensis (  Mabille  &  Le  Mesle ) ชนิด filopaludina  munensis (Brandt) และชนิด Filopaludina  martensi (Frauenfeld)

นอกจากนั้นยังอาจพบชนิดอื่นๆ ที่มีขนาดเล็กกว่าปนมาบ้าง เช่น ชนิด Filopaludina  polygramma ( Martens ) ชนิด Filopaludina  speciosa (Deshayes) ชนิด  Idiopoma  umbilicata (Lea) ชนิด Mekongia  pongensis (Brant) และชนิด Trochotaia  trochoides (Martens)

หอยขมมีรูปร่าง เป็นกระเปาะเกือบเป็นทรงกลม ขนาดโตได้ราว ๒.๕ เซนติเมตร ที่มีขายทั่วไปอาจงมขึ้นมาจากแม่น้ำ หรือชาวบ้านลางถิ่นอาจใช้เถาเครือขนตาช้างหรือหญ้ารกช้าง (Passiflora  foetida  L.) ที่มีใบติดอยู่ ทอดลงไปในน้ำที่มีหอยขมอยู่พืชนี้มีกลิ่นหอยขมชอบมากจะเกาะเถาอยู่จนแน่น ครั้นได้เวลาอันควรจึงยกเถาขึ้นมาเก็บหอยขมโดยไม่ต้องลงไปในน้ำเวลาปรุงอาหาร ก็ใช้มีดตัดก้นหอยออกหลังจากแกงให้มีน้ำขลุกขลิกแล้ว ก็ดูดตัวหอยออกทางด้านฝาหอยได้ง่าย เสียงดูดตัวหอยดัง  “จุ๊บ” นี้ทำให้บางคนเรียกหอยขมว่า “หอยจุ๊บ” บางคนชอบกินหอยตอนที่มีลูกอยู่เต็มท้องเพราะมีเสียงกรุบอันเกิดจากการเคี้ยวถูกเปลือกบางๆของลูกหอย

รูปภาพจาก: youtube.com,blogspot.com,thaider.com,pantip.com