ญ่าฝรั่น

เครื่องยาและเครื่องเทศอีกอย่างหนึ่งที่ใช้มาแต่โบราณ เป็นของนำเข้าจากต่างประเทศ ที่เรียกว่าเป็นของเทศ ไทยเรียกชื่อตามภาษาแขกว่า “Jafran” ซึ่งควรเทียบเสียงเป็นภาษาไทยว่า “หญ้าฝรั่น” ไม่ควรเขียนเป็น “ย่าฝรั่น” เพราะไม่เกี่ยวข้องกับภรรยาของปู่ หรือ “หญ้าฝรั่น” เพราะไม่ใช่ของที่ได้จากหญ้า ส่วนฝรั่งเรียก “saffron”

ญ่าฝรั่นได้จากส่วนปลายของเกสรเพศเมียของต้น Crocus sativas ในวงศ์ L.lridaceae ปลูกมากในประเทศสเปนและแถบทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ในเอเชียปลูกมากที่ภาคเหนือของอินเดีย โดยเฉพาะที่แคว้นกัษมิระ และในเขตปกครองตนเองทิเบต ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน ดอกของพืชชนืดนี้จะบานในเดือนตุลคม โดยอาจต้องใช้ดอกถึงราว ๑๐๐,๐๐๐ ดอก จึงจะได้ญ่าฝรั่น ๑ กิโลกรัม

ญ่าฝรั่นมีกลิ่นหอม รสฉุน มีวิตามินบี ๒ (riboflavin) สูงที่สุดในธรรมชาติ คือมี ๕-๑๔ มิลลิกรัมต่อ ๑๐๐ กรัม (รองลงมาวก็คือน้ำผึ้ง)ฝรั่งใช้แต่งกลิ่นและสีอาหาร คนไทยโบราณใช้เป็นยาขับเหงื่อ ขับระดู เป็นยาธาตุ และยาแก้ปวด

รูปภาพจาก:health.haijai.com,siameasyfood.com