สมุนไพรกะทัง

กะทัง Litsea monopetala Pers.
บางถิ่นเรียก กะทัง (ภาคใต้) พอครา (นครศรีธรรมราช) โพหน่วย มุหมู (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี) เมาะโม (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ยุ๊กเยา (แพร่) สะหมี่ (ชัยภูมิ) หมี (จันทบุรี) หมีตุ้ม หมีโป้ง (เชียงใหม่) อีเหม็น (ภาคเหนือ)

ไม้ต้น -> ขนาดเล็ก หรือ ไม้พุ่ม สูง 6-13 ม. กิ่งก้านค่อนข้างใหญ่ มีขน
ใบ -> เดี่ยว ออกเรียงสลับ รูปขอบขนานแคบ รูปไข่ หรือ รูปไข่กลับ ขนาดของใบแตกต่างกันมาก มีความยาวตั้งแต่ 5-41 ซม. ปลายใบมน กลม หรือเป็นติ่งแหลม โคนใบแหลม กลม หรือเว้าเป็นรูปหัวใจ ขอบใบเรียบ ด้านบนเกลี้ยงเป็นมัน ด้านล่างมีขน ใบแห้งเป็นสีน้ำตาล เส้นใบมี 5-10 คู่ เส้นใบย่อยมองเห็นชัดทางด้านล่างของใบ ก้านใบยาว 1.2-2.5 ซม.
ดอก -> สีเหลืองอมเขียว ออกตามง่ามใบเป็นช่อกระจุกแบบซี่ร่ม ช่อหนึ่งมีประมาณ 5-6 ดอก ก้านช่อสั้น มีใบประดับ 4-5 ใบ กลีบรวมโคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น 5-6 กลีบ ขอบกลีบมีขน เกสรเพศผู้มี 9-13 อัน ก้านเกสรมีขน
ผล -> รูปรี หรือ ค่อนข้างกลม ยาว 5-7 มม. มีกลีบรวมเป็นฐานรองรับ เมื่อสุกมีสีน้ำเงินอมดำ ผิวเป็นมัน

นิเวศน์วิทยา

พบขึ้นใกล้ลำธาร ในป่าเบญจพรรณทั่วไป

สรรพคุณ

ต้น เปลือก -> เป็นยาฝาดสมาน แก้ท้องเสียและบำรุงธาตุ ผงบดจากเปลือกต้นใช้ตำเป็นยาพอกแก้ปวดเมื่อย ฟกช้ำ แก้ปวดบาดแผล หรือ กล้ามเนื้อทำงานหนัก และยังใช้พอกขาสัตว์แก้กระดูกเดาะหรือหัก

รูปภาพจาก:samunpri.com,สมุนไพร