สมุนไพรหญ้าพง

หญ้าพง Sorghum halepense (L.) Pers.
บางถิ่นเรียกว่า หญ้าพง หญ้าปง (ภาคเหนือ) อ้อยลา (ไชยบาดาล)

ไม้ล้มลุก -> จำพวกหญ้า อายุหลายปี ลำต้นสูง 50-150 ซม. แตกแขนง มักจะมีสีนวลขาว เหง้าใต้ดินสีขาว อาบน้ำ มีกาบหุ้ม ที่ข้อมีขนเป็นปุย กาบหุ้มข้อที่โคนมีขน
ใบ -> ใบแรกที่เกิดมักจะเป็นกาบสี่เหลี่ยมรูปยาวแคบ มีขน และตลบกลับไปด้านหลัง ยาวพอ ๆ กับกาบของใบที่ 2 กาบใบเกลี้ยง มีลายตามยาว ที่รอยต่อระหว่างใบและกาบมีลิ้นใบยาว 2.5-3.5 มม. บาง ๆ เว้าแหว่งไม่เป็นระเบียบ ใบแบน กว้าง 8-25 มม. ยาว 30-70 ซม. ขอบใบมีขนสาก ที่โคนใบด้านบนมีขนเป็นกระจุก เส้นกลางใบสีออกขาวเห็นได้ชัด
ดอก -> ออกที่ยอด เป็นช่อกระจายโปร่ง ๆ ยาว 15-50 ซม. แตกแขนงแผ่ออก มีขนสาก ตามง่ามมีขนละเอียด ช่อดอกย่อย (spikelet) สีเขียวอ่อน หรือสีม่วง เป็นมัน ติดเป็นคู่ ๆ ตามแกนกลาง ดอกหนึ่งเป็นดอกสมบูรณ์เพศ ไม่มีก้านดอก ส่วนอีกดอกหนึ่งเป็นดอกเพศผู้ มีก้านดอก ช่อดอกย่อยที่ไม่มีก้านช่อ ยาว 4.5-5.5 มม. รูปไข่ มีขนราบเป็นมัน ขณะที่ดอกบานจะมีขนยาว ๆ 1 เส้น ยื่นยาวออกไป 1-1.5 ซม. ร่วงง่าย ช่อดอกย่อยที่มีก้านยาว 5-7 มม. ปลายแหลม อับเรณูสีเหลืองทอง ยาว 2-2.5 มม. ปลายเกสรเพศเมียมีขนยาวละเอียดเป็นพูคล้ายขนนก โค้งงอ ยาว 3-3.5 มม. สีทอง หรือสีน้ำตาลแดง
เมล็ด -> รูปไข่อ้วน สีน้ำตาลอมแดง ยาว 2.5-2.75 มม.

นิเวศน์วิทยา

ขึ้นทั่วไปในป่าผลัดใบ

สรรพคุณ

ต้น -> ใช้เป็นอาหารสัตว์ได้ แต่ต้องมีการเก็บเกี่ยวทิ้งไว้ระยะหนึ่งก่อนนำไปให้สัตว์กินมิฉะนั้นสัตว์อาจตายได้ (16, 19) เมล็ด น้ำต้มกินเป็นยาเย็น และขับปัสสาวะ

รูปภาพจาก:bloggang.com,biogang.net,l,สมุนไพร