สมุนไพรส้มเช้า

ส้มเช้า Euphorbia ligularia Roxb.
ชื่อพ้อง E. neriifolia Boiss. ส้มเช้า (กลาง)

ไม้พุ่ม หรือ ไม้ต้น -> ขนาดเล็ก สูง 5-7 ม. ไม่มีขน ข้อต่อตามกิ่งเป็นห้าเหลี่ยม ที่โคนก้านใบมีหู ใบเป็นหนาม ติดตามปลาย ๆ กิ่ง ออกจากตุ่ม 1-2 อัน.
ใบ -> ร่วงง่าย รูปไข่กลับ ขอบขนาน หรือ รูปไข่กลับ แกมรูปช้อน กว้าง 3-6 ซม. ยาว 15-30 ซม. ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ หรือ เป็นคลื่น โคนใบสอบแคบ เส้นแขนงใบเห็นได้ไม่ชัด ก้านใบสั้น.
ดอก -> ออกเป็นช่อ มีดอกย่อยรวมกันแน่นเป็นกระจุก ดอกเพศผู้ และดอกเพศเมียอยู่บนช่อเดียวกัน โคนช่อมีกลีบรองกลีบดอกสีเหลือง มีก้านสั้นๆ แตกเป็นง่าม ออกช่อจากแอ่งเดียวกัน กระจุกช่อดอกที่อยู่ข้าง ๆ มีก้านช่อใหญ่ และสั้นมาก ช่อดอกที่อยู่ตามง่าม มักจะไม่มีก้าน และเป็นเพศผู้ล้วน ใบประดับออกเป็นคู่ตรงข้ามกัน รูปไต เล็ก ใบประดับรองดอกเป็นรูปครึ่งวงกลม เกลี้ยง ปลายแยกเป็น 5 กลีบ รูปกลมแกมหัวใจ ขอบจักเป็นฟัน ต่อมรูปไตแกมขอบขนาน อยู่ตามขวาง. รังไข่ผิวเรียบ และเกลี้ยง ท่อรังไข่ติดกัน ตั้งตรง ปลายยอดหนากว่าโคน.
ผล -> เป็นชนิดแห้ง ไม่มีเนื้อ มี 3 พู ประกอบด้วยผลเล็ก ๆ ค่อนข้างแบน 3 ผลรวมกัน.

นิเวศน์วิทยา

เกิดตามป่าราบ และป่าเบญจพรรณทั่ว ๆ ไป.

สรรพคุณ

สรรพคุณต่าง ๆ คล้ายต้นสลัดไดป่า (E. antiquorum) มาก แต่ยางต้นมีพิษน้อยกว่า
ราก -> ใช้เบื่อปลา ตำเป็นยาฆ่าเชื้อโรคและแก้พิษแมลงกัดต่อย  ต้น น้ำต้มเปลือก กินเป็นยาระบาย
ใบ -> ใช้เบื่อปลา

รูปภาพจาก:bloggang.com,gradina.zamakabg.com,สมุนไพร