สมุนไพรตะขบฝรั่ง

ตะขบฝรั่ง Muntingia calabura Linn.
บางถิ่นเรียกว่า ตะขบฝรั่ง ตะขบ (กลาง) ครบฝรั่ง (สุราษฎร์ธานี).

ไม้ต้น -> สูง 5-7 ม. เปลือกสีเทา กิ่งแผ่สาขาขนานกับพื้นดิน ตามกิ่งมีขนปกคลุม ขนนุ่ม และ ปลายเป็นตุ่ม ยอดอ่อนเมื่อจับดู จะรู้สึกเหนียวมือเล็กน้อย.
ใบ -> เดี่ยว เรียงสลับแบบทแยงกัน รูปขอบขนานแกนรูปไข่ กว้าง 1.5-3.5 ซม. ยาว 4.5-9 ซม. ปลายใบเรียวแหลม โคนใบข้างหนึ่งมนข้างหนึ่งแหลม ขอบใบหยัก มีขนปกคลุมหนาแน่น. เส้นใบมี  3-5 เส้น ด้านบนสีเขียว ด้านล่างสีนวล ก้านใบยาว 0.2-0.6 ซม. มีขน โคนก้านเป็นปม ๆ.
ดอก -> ออกเดี่ยว ๆ หรือ เป็นคู่ เหนือง่ามใบ เวลาบานมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 ซม. ก้านดอกยาว 1.5-1.6 ซม. มีขน กลีบรองกลีบดอก 5 กลีบ ไม่ติดกัน สีเขียว รูปหอก กว้างประมาณ 3 มม. ยาวประมาณ 10-12 มม. ปลายแหลมเป็นหางยาว โคนกลีบตัด ด้านนอกมีขน ด้านในเกลี้ยง กลีบดอก 5 กลีบ สีขาว รูปไข่กลับป้อม ๆ ย่น เกลี้ยง กว้างประมาณ 9 มม. ยาวประมาณ 11 มม. เกสรผู้จำนวนมาก ก้านเกสรยาว 5-6.5 มม. เกลี้ยง เกสรเมียก้านเกสรสั้น ภายในมี 5-6 ช่อง แต่ละช่องมีไข่อ่อนจำนวนมาก.
ผล -> กลม ผิวบางเรียบ เส้นผ่าศูนย์กลาง 0.75-1.5 ซม. สุกสีแดง รสหวาน กินได้. เมล็ด เล็ก ๆ จำนวนมาก.

นิเวศน์วิทยา

มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้ ปัจจุบันขึ้นทั่วไปตามที่รกร้างในเขตร้อน.

สรรพคุณ

ต้น -> น้ำต้มเปลือก กินเป็นยาระบาย เพราะมีสารพวก mucilage มาก
ดอก -> แห้ง ชงกินเป็นยาแก้ปวดศีรษะ แก้หวัด ปวดเกร็งในทางเดินอาหร ลดไข้ ต้ม รวมกับสมุนไพรอื่น ๆ กินเป็นยาขับระดู และแก้โรคตับอักเสบ
ผล -> ผลสุกมีกลิ่นหอมและกินได้

รูปภาพจาก:ilovekaset.com,manager.co.th,สมุนไพร