สมุนไพรหญ้าตีนตุ๊กแก 

หญ้าตีนตุ๊กแก Coldenia procumbens Linn.
บางถิ่นเรียกว่า หญ้าตีนตุ๊กแก (สุพรรณบุรี พิษณุโลก) หญ้าตีนตุ๊กโต หญ้าตุบโต๋ (เชียงใหม่).

พืชล้มลุก -> ลำต้นทอดราบกับพื้นดิน มีขนสาก.
ใบ -> เดี่ยว เรียงสลับกัน รูปไข่กลับแกมขอบขนาน กว้าง 5-10 มม. ยาว 1-2 ซม. ปลายใบมน โคนใบสอบเป็นครีบ ขอบใบหยักแบบซี่ฟันหยาบ ๆ มีขนสากทั้ง 2 ด้าน เส้นกลางใบ และเส้นใบเป็นร่องลึก ก้านใบยาว 2-4 มม. มีขน.
ดอก -> ออกเดี่ยว ๆ ตามง่ามใบ ไม่มีก้านดอก บางทีออกเป็นช่อตามยอด. กลีบรองกลีบดอก 4 กลีบ รูปไข่ หรือ ขอบขนาน ยาว 2-3 มม. มีขนทั้งด้านนอก และด้านใน กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอด ค่อนข้างยาว 1.5 มม. ปลายแยกเป็น 4 กลีบ รูปค่อนข้างกลม ยาว 0.5 มม. เกสรผู้ 4 อัน ก้านเกสรสั้น อับเรณูกลม หรือ รูปไข่ รังไข่รูปกรวย ภายในมี 2 ช่อง แต่ละช่องมีไข่อ่อน 2 หน่วย ท่อหลอดเกสรเมียแยกเป็น 2 อัน.
ผล -> เล็ก เปลือกแข็ง ประกอบด้วย 4 ผล รวมกันเป็นรูปปิรามิด ปลายแหลม เมื่อแก่จะแยกออกจากกัน.

นิเวศน์วิทยา

ขึ้นตามที่รกร้างทั่วไป.

สรรพคุณ

ต้น -> ต้นแห้งบดผสมกับเมล็ดของ Fenugreek (Trigonella foenum-graecum Linn.) อย่างละเท่า ๆ กัน ใช้พอกฝี
ใบ -> ใบสดตำเป็นยาพอกแก้ปวด และอักเสบตามข้อ ใบแห้งบดเป็นยาพอกฝี

รูปภาพจาก:kaijeaw.com,,bloggang.com,สมุนไพร