สะระแหน่

ชื่อพื้นเมืองอื่น  หอมด่วน (ภาคเหนือ) สะระแหน่ สะระแหน่สวน (ภาคกลาง) มักเงาะ สะแหน่ (ภาคใต้)
ชื่อวิทยาศาสตร์  Mentha cordifolia Opiz ex Fresen
ชื่อวงศ์  LABIATAE
ชื่อสามัญ Kitchen mint.

ลักษณะทั่วไปทางพฤกษศาสตร์     
ไม้ล้มลุก (ExH) อายุหลายปี แตกกิ่งก้านสาขามาก และเลื้อยไปตามดิน มีขนสั้นนิ่มปกคลุม ทุกส่วนของลำต้นมีกลิ่นหอม
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกัน ก้านใบสั้น ลักษณะใบรูปไข่ ปลายใบกลมมน โคนใบมน ขอบใบหยักแบบฟันซี่
ดอก ออกดอกเป็นช่อกระจุก

นิเวศวิทยา                                     
สะระแหน่พบเห็นตามที่ลุ่มชื้นแฉะ นิยมปลูกตามบ้านเรือนเพื่อใช้เป็นอาหารและปรุงยา

การปลูกและขยายพันธุ์                                     
สะระแหน่ปลูกง่าย โตไว เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุย ความชื้นปานกลาง สามารถปลูกในกระเช้าแขวนเป็นไม้ประดับ ได้ทั้งความสวยงามและเป็นประโยชน์อีก ขยายพันธ์ุด้วยการใช้ไหลแยกไปปลูกบริเวณที่ต้องการ

ส่วนที่ใช้ รส และสรรพคคุณ     
ใบ  รสหอมร้อน ใช้ขับเหงื่อ แก้หืด แก้ปวดท้อง ขับลมในกระเพาะ ลำไส้ แก้จุกเสียดแน่นเฟ้อ แก่อาการเกร็งของกล้ามเนื้อ พอกหรือทาแก้อาการปวดบวม ผื่นคัน

วิธีใช้และปริมาณที่ใช้  
1. ช่วยขับลม แก้ท้องอืดเฟ้อ ระงับอาการเกร็งของกระเพาะอาหาร ใช้ทั้งต้น 1 กำมือ โขลกผสมกับเหล้าโรง คั้นแล้วกรองเอาแต่น้ำ ดื่มครั้งละ 1 ถ้วยชา                                                                
2. แก้ปวดบวม และเป็นผื่นคัน ใช้ใบแก่สดประมาณ 10-15 ใบ โขลกพอกบริเวณที่เป็น
3. แก้ปวดท้อง ขับลมในไส้ ช่วยย่อยอาหาร ใช้ใบสดหรือใบแห้งตากแดดให้แห้ง พอประมาณ ชงน้ำดื่ม
4. ขับเหงื่อ ระบายความร้อน ใช้ใบสดหรือใบแห้งตากแดดให้แห้งชงน้ำดื่ม

ข้อควรทราบ

• ห้ามใช้กับแผลเปิด เนื่องจากจะทำให้แสบมาก

• ไม่ควรทำยาทิ้งไว้นานเพราะจะทำให้ยาเสื่อมประสิทธิภาพได้ จึงควรทำเฉพาะจะใช้เท่านั้น

รูปภาพจาก:nanavdo.com,the-than.com,สมุนไพร